در عکاسی، شاتر به قطعهای گفته می‌شود که به نور اجازه می‌دهد تا در مدت زمان مشخصی عبور کند. یکی از 3 تنظیمات مهم در حیطه عکاسی شاتر و تعیین تعداد شات دوربین است. ما در این مقاله هر آنچه که نیاز است راجع به شاتر دوربین عکاسی بدانید را شرح داده‌ایم.
شاتر دوربین چیست و در کجا قرار دارد؟
شاتر پرده‌ای است که روبروی قسمت حسگر دوربین قرار دارد و به محض شروع به کار دوربین، کار می‌کند. هنگام شروع عکاسی، شاتر باز شده و مسیر عبور نور را باز می‌کند. پس از اینکه مقدار نور مورد نیاز برای ثبت تصویر توسط سنسور دریافت شد، شاتر مجدداً بسته می‌شود. در واقع قابلیت تنظیم شاتر به شما اجازه می‌دهد تا با کنترل میزان باز بودن دیافراگم، میزان نوردهی به عکس را کنترل کنید؛ در نتیجه می‌توانید در مکان‌های مختلف با میزان نور متفاوت، به راحتی تصاویر دلخواه و مورد نظرتان را ثبت کنید.
در بسیاری از دوربین‌های امروزی وجود حالت اتوماتیک کمک می‌کند تا پارامترهای مختلف به تصویر برداری به صورت اتوماتیک و با توجه به محیط انتخاب شوند. میزان باز بودن دریچه دیافراگم با f نشان داده می‌شود. همچنین در کنار f یک عدد نوشته شده. این عدد هرچه بزرگ‌تر باشد، به این معناست که شاتر بسته و هرچه کمتر باشد یعنی شاتر باز است. استفاده از شاتر بسته کمک می‌کند تا نور کمتری به سنسور برسد و از همین رو برای محیط‌هایی که میزان نور زیادی دارند مناسب خواهد بود. شاتر باز نیز برای شرایطی استفاده می‌شود که قصد داشته باشید از یک سوژه در فاصله‌ای معین عکاسی کرده و قسمت پشت آن را محو کنید. البته این نکته آخر به صورت بسیار خلاصه گفته شد و آشنایی کامل با تنظیمات شاتر و دیافراگم در عکاسی مبحث بسیار طولانی و تخصصی است.
شما می‌توانید برای تعمیر دکمه شاتر دوربین خود به بخش فنی شرکت ایده آل دوربین که نمایندگی دوربین کانن، نیکون و سونی در ایران است، مراجعه کنید تا کارشناسان ما خدمات تعمیر دوربین را به بهترین نحو برای شما انجام دهند.
عمر مفید شاتر دوربین چقدر است؟
برای بسیاری از افراد سوال است که عمر مفید شاتر دوربین کانن و نیکون و سایر دوربین‌ها چقدر است. به طور کلی در تمامی مدل‌های دوربین‌های DSLR و MIRRORLESS، یک عدد به عنوان عمر شاتر ذکر می‌شود که با یک جستجوی ساده می‌توانید عدد دوربین خود را پیدا کنید.
بر اساس گزارشات معتبر توسط کمپانی های معظم، شاتر دوربین دارای عمر مفید می‌باشد و همچنین بر اثر کارکرد و استهلاک، عمر مفید شاتر به پایان میرسد که با توجه به نوع دوربین، عمر مفید شاتر متفاوت است؛ برای مثال عمر مفید شاتر FULL FRAME حدودا تا 250000 و عمر مفید شاتر HALF FRAME حدودا تا 150000 می‌باشد، البته اگر خوش شانس باشید می‌توانید جزو آن دسته از عکاسانی باشید که عمر مفید شاتر دستگاه شان حداقل دو برابر استانداردهای تعریف شده عمل می‌کند.
وظیفه شاتر در دوربین چیست؟
شاتر مقدار زمان تابش نور به سنسور را کنترل می‌کند. عملکرد شاتر دوربین تاثیر مستقیمی بر روی عکس‌ها دارد و در تمامی دوربین‌های عکاسی دیجیتال و آنالوگ وجود دارد.
پس همانطور که متوجه شدید، وظیفه اصلی شاتر در دوربین عکاسی کنترل کردن مقدار زمان تابش نور به سنسور و یا سطح حساس است.
انواع شاتر در دوربین عکاسی
شاتر دوربین انواع مختلفی دارد که هر کدام ویژگی و کاربردی دارند. در ادامه به شما انواع شاتر در دوربین عکاسی را معرفی می‌کنیم.
شاتر مرکزی (تیغه‌ای)
در شاترهای مرکزی که به مسدود کننده هم معروف است، از تیغه‌های فلزی استفاده شده و مانند دیافراگم، از مرکز به سمت خارج باز می‌شوند. در شاتر تیغه‌ای، سطح حساس به نور در معرض نور قرار می‌گیرد و تصویر نهایی را ثبت می‌کند. در گذشته از شاترهای مرکزی یا تیغه‌ای در قطعهای مختلف دوربین عکاسی استفاده می‌شد. امروزه دیگر از شاتر مرکزی در دوربین‌های حرفه‌ای 35mm استفاده نمی‌شود. به طور کلی استفاده از شاتر مرکزی در دوربین‌های قطعهای متوسط و بزرگ کاربرد بیشتری دارد.
شاتر کانونی
همانطور که گفته شد پس از اینکه نور از راه لنز وارد دوربین می‌شود، قبل از اینکه به سنسور و یا قسمت حساس به نور برسد، در مسیر خود به شاتر کانونی برخورد می‌کند.
همانطور که از اسم آن پیداست این شاتر در سطح کانونی عدسی جای دارد؛ یعنی در نزدیک‌ترین فاصله نسبت به سنسور.
در واقع شاتر کانونی یا پرده‌ای از دو سطح اصلی تشکیل شده است که این سطوح به موازات یکدیگر و با فاصله‌ای که عکاس برای آن‌ها مشخص می‌کند از یکدیگر حرکت می‌کنند. در همین میان از شکاف ایجاد شده در بین این سطوح، نور می‌تواند به سنسور بتابد و تصویر را ثبت کند. برخلاف شاتر مرکزی که به همه سطح قسمت حساس به نور به یکباره نور می‌دهد، شاتر کانونی این کار را کم کم انجام می‌دهد.
شاتر دوربین‌های بدون آینه یا همان دوربین‌های MIRRORLESS
مکانیزم شاتر دوربین‌های بدون آینه در بسیاری از موارد شبیه به دوربین‌های SLR می‌باشد؛ همچنین این دوربین‌ها نیز دارای پرده‌ای کرکره‌ای شکل هستند که در هنگام عکس گرفتن بالا و پایین می‌رود.
از آنجا که دوربین‌های بدون آینه، دارای آینه نمی‌باشند؛ سنسور آن‌ها کاملا در پشت لنز دوربین قرار گرفته است. در این دوربین‌ها با فشار دادن دکمه شات یک پرده از پایین به بالا می‌آید تا سنسور را مسدود کند و سپس با پایین رفتن این پرده نوردهی صورت می‌گیرد و پس از انجام نوردهی پرده دیگری از بالای قاب پایین می‌رود تا سنسور را بپوشاند.
شاتر الکترونیکی
با توجه به کوچک شدن و سریع‌تر شدن دوربین‌های عکاسی، امروزه از شاتر الکترونیکی استفاده می‌شود. شاتر الکترونیکی بی صدا است و هیچ قطعه مکانیکی ندارد. عملکرد شاتر الکترونیکی به این صورت است که وقتی عکاس دکمه عکس گرفتن را فشار می‌دهد، به همان میزانی که سرعت شاتر دوربین تعیین شده است، سنسور نور را می‌بیند و تصویر را ثبت می‌کند. در این نوع از شاتر دوربین‌ها نور به صورت مستقیم از لنز به سنسور می‌تابد. در شاترهای الکترونیکی، سنسور به صورت هوشمند قبل از عکاسی، نوری را ثبت نمی‌کند و صرفا تصویر را دریافت کرده و به نمایش می‌گذارد.
سرعت شاتر دوربین
در واقع سرعت شاتر دوربین به سرعت زمان باز و بسته شدن پرده شاتر گفته می‌شود.
لازم به ذکر است که سرعت شاتر به مدت زمانی اشاره دارد که شاتر باز خواهد بود و اجازه برخورد نور به سنسور را می‌دهد؛ همچنین سرعت شاتر دوربین تعیین کننده مدت زمان ثبت یک تصویر است. بنابراین هرچقدر زمان ثبت تصویر یا باز بودن شاتر بیشتر باشد، میزان نوری که به سنسور خواهد رسید بیشتر خواهد بود. سرعت شاتر را در دوربین‌ها و مطالب عکاسی با حرف s نمایش داده می‌شود که مخفف کلمه shutter است.
تغییر سرعت شاتر دوربین
لازم به ذکر است که هر کدام از این سرعت‌ها 2 برابر سرعت قبلی و نصف سرعت بعدی هستند؛ ولی چند مورد استثنا هم وجود دارد مانند سرعت‌های 15 و 125.
زمانی که ما اقدام به تغییر سرعت می‌کنیم، در واقع یک یا چند استاپ سرعت را تغییر داده‌ایم.
وقتی دوربین ما بر روی 1/60s تنظیم شده باشد و ما به سرعت 1/8s می‌رویم، یعنی 3 استاپ سرعت شاتر را کاهش داده‌ایم و یا برعکس، زمانی که ما از سرعت 1/250s به سرعت 1/1000s حرکت می‌کنیم یعنی 2 استاپ سرعت را افزایش داده‌ایم.
افزایش و کاهش سرعت شاتر دوربین، تاثیر مستقیمی در نوع تصویر نهایی و کارکرد دیافراگم و ایزو دارد. لازم به ذکر است که در حالت Auto این تغییرات به صورت اتوماتیک انجام می‌شود.
همچنین برای تنظیم دستی و استفاده از سرعت شاتر دلخواه، دوربین را باید به حالت تمام دستی یا تقدم شاتر تغییر حالت دهید.
